فایل صوتی این متن
آمارها نشان می دهد که بیش از ۴۰ درصد مصرف انرژی مربوط به انواع ساختمان های تجاری و مسکونی است. در نتیجه بخش بزرگی از هدر رفت انرژی مربوط به این بخش میشود. راهکارهای مختلفی برای مقابله با این مشکل در سراسر جهان ارائه شده است. یکی از این راهکارها هوشمندسازی ساختمان نام دارد. ساختمان هوشمند (Smart Home) به معنای یکپارچه سازی بخشهای مختلف ساختمان توسط سیستم مدیریت یا اتوماسیون مراکزی است. همچنین با هوشمندسازی امکان مدیریت از راه دور بخشهای مختلف از قبیل روشنایی، گرمایش، سرمایش، قفل، درب، پنجره و … وجود دارد.
سیستم این نوع ساختمان ها بر مبنای نحوه نصب و عملکرد به دو نوع بیسیم و سیمی تقسیم می شوند. انتخاب هر یک از این موارد بر مبنای بودجه اختصاصی، تمایل مشتری و اهداف مد نظر او بستگی دارد. در نوع بیسیم ارتباط بین بخش های مختلف توسط اینترنت، امواج رادیویی یا بلوتوث انجام می شود. در نتیجه نیازی به تعویض سیم کشی ساختمان نیست.
از مزایای این راه ارتباطی میتوان به نصب سریع و کاهش هزینه های هوشمندسازی اشاره کرد. البته از خطر هک و امنیت پایین نیز به عنوان معایب این روش یاد میشود. در روش سیمی تعویض سیم کشی ساختمان ضرورت می یابد. اگرچه قیمت هوشمندسازی با روش سیمی زمان نصب بیشتر و قیمت بالاتری دارد. اما بسیاری از متقاضیان به دلیل امنیت بالا خواهان استفاده از این روش هستند.
بیشتر بخوانید : آشنایی با نحوه هوشمند سازی ساختمان
از جمله کاربردهای این نوع ساختمان میتوان به افزایش رفاه و آسایش ساکنان اشاره کرد. زیرا بسیاری از اقدامات از راه دور و تنها با استفاده از یک کنترل یا گوشی همراه انجام میشود. همچنین نرم افزار ارائه شده برای کنترل و مدیریت از راه دور بسیار ساده و قابل فهم است. هوشمندسازی بخصوص در زمینه بهینه سازی مصرف انرژی (برق، گاز و آب) کاربرد فراوان دارد. خودکار شدن لامپ های روشنایی، لوله های آب و تاسیسات سرمایشی و گرمایشی موجب قطع آنها در زمان عدم استفاده میشود. در نتیجه میزان مصرف انرژی به میزان چشمگیری کاهش می یابد. افزایش طول عمر تجهیزات، کاهش خرابی، افزایش ارزش افزوده ساختمان و قابلیت تغییر از مزایای این ساختمان می باشد.
ذکر این نکات در رابطه با ساختمان هوشمند خالی از لطف نیست:
قیمت هوشمندسازی ثابت نیست و تحت تاثیر پارامترهای متعددی قرار دارد. از جمله این پارامترها می توان به متراژ، سن ساختمان، وضعیت سیم کشی و تاسیسات اشاره کرد. طبیعتاً اجرای این سیستم برای ساختمان هایی با متراژ کم و یا تازه ساز کمتر است. بسیاری از ساختمان های قدیمی به دلیل استهلاک تاسیسات و سیم کشی با قیمت بالاتری هوشمند می شوند.
البته نوع تجهیزات مورد نیاز نیز تاثیر زیادی در قیمت سیستم هوشمند ساختمان دارد. نوع تجهیزات بر اساس هدف متقاضی از هوشمندسازی تعیین می شود. ساختمان هوشمند کامل (یکپارچه سازی تمامی تجهیزات) نیازمند صرف هزینه بیشتری است. اما محدود کردن این سیستم به تجهیزات خاص (روشنایی، امنیت و …) تا حد زیادی از هزینه ها می کاهد. برند تجهیزات نیز در افزایش یا کاهش قیمت هوشمندسازی نقش دارد.
بیشتر بخوانیم : کنترل هوشمند موتورخانه چیست؟
لازمه طراحی ساختمان هوشمند مراجعه به شرکت های معتبر و فعال در این زمینه است. البته برای ارائه بهترین سیستم، اطلاع از وضعیت ساختمان اهمیت دارد. به همین دلیل کارشناسان و مهندسان مراکز مربوطه در کوتاه ترین زمان در محل حاضر شده و اقدام به پایش ساختمان میکنند. سپس بر اساس متراژ، سن ساختمان (نوساز، قدیمی یا در حال ساخت) و اهداف مد نظر بهترین روش انتخاب و برآورد قیمت انجام می شود. آخرین مرحله مربوط به آماده سازی و اجرای طرح هوشمندسازی ساختمان (در صورت تایید مالک) است.
امکانات متنوعی برای این نوع ساختمان وجود دارد. البته به دلیل مسیر رو به رشد فناوری و تکنولوژی هر روزه به تعداد این امکانات افزوده می شود. بر اساس نوع تجهیزات متصل به سیستم مدیریت مرکزی، امکانات ساختمان هوشمند به شرح زیر است:
قفل های هوشمند، سنسورهای حساس به اثرانگشت یا تشخیص چهره، دوربین های مداربسته و بسیاری تجهیزات دیگر برای ارتقاء امنیت ساختمان هوشمند استفاده میشوند. در نتیجه کنترل تردد به دقت انجام و از ورود افراد غیرمجاز به ساختمان جلوگیری می شود. به همین دلیل خطر سرقت از این ساختمان ها به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
تجهیزات، تاسیسات و سیتمهای مختلف در ساختمان هوشمند به دقت پایش میشود. در نتیجه حوادث ناشی از خرابی بخشهای مختلف ساختمان از قبیل گاز گرفتگی، آتشسوزی و … کاهش چشمگیری نشان میدهد. حتی در صورت بروز هر یک از این حوادث سیستمهای هشدار دهنده وارد عمل شده و به مراکز آتشنشانی اطلاع میدهند.
سیستمهای سرمایشی و گرمایشی این نوع ساختمان ها با بهرهگیری از سنسور دما محیط را به صورت متعادل حفظ میکند. به این ترتیب بخش بزرگی از صرفه جویی در مصرف انرژی از هوشمندسازی این بخش ساختمان حاصل میشود. همچنین شیرآلات با بهرهگیری از سنسورهای مختلف از هدر رفت آب جلوگیری میکنند.
هوشمندسازی ساختمان با استفاده از تجهیزات مختلفی انجام می شود. این تجهیزات در سه گروه حسگر، کنترلر و عملگر جای می گیرند. ارتباط بین این سه بخش به راه های مختلف فراهم میشود؛ به عنوان مثال می توان به سیم کشی، اینترنت، امواج رادیویی و … اشاره کرد. سنسور وظیفه جمع آوری اطلاعات مختلف (رطوبت، دما، فشار، روشنایی، حرکت و …) را بر عهده دارد. این اطلاعات به محض دریافت توسط حسگر به کنترلر ارسال میشود.
کنترلر یا کنترل کننده مرکزی، قلب تپنده ساختمان اسمارت است. این بخش اطلاعات دریافتی را پردازش و بر اساس آن فرمان مناسب را به عملگر ارسال میکند. عملگر در بخشهای مختلف ساختمان شامل قفل، برد الکتریکی، موتور الکتریکی، دیمر، ترموستات و … است. این بخش ها بر اساس فرمان دریافتی به شکل مختلف عمل میکنند؛ به عنوان مثال میتوان به خاموش روشن شدن یا تغییر شدت روشنایی لامپ اشاره کرد.
ساختمان هوشمند در مفهوم ابتدایی به فضایی اشاره دارد که از ابزار و تجهیزات هوشمند و بهروز تشکیل شده است. تلوزیون هوشمند، دستیار صوتی، جاروبرقی هوشمند و … از جمله این موارد هستند. اما اصولاً هوشمندسازی به معنای یکپارچه سازی تجهیزات ساختمان با استفاده از امکانات سخت افزاری و نرم افزاری است. به این ترتیب کنترل و مدیریت آنها از راه دور با کمک گوشی، تبلت یا رایانه فراهم میشود. بهترین ساختمان هوشمند از دید شما کدام است؟ در صورت تمایل به هوشمندسازی کدام یک از این روش ها را بیشتر میپسندید؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.